พระแม่สุมนาเทวี นางนาคในพระพุทธศาสนาที่ผู้บูชาพญานาคควรควรรู้จัก
นางนาค กัญญาสุมนาเทวี.......
องค์พระแม่นาคิน หรือพระแม่สามโลก
" โอม ศรีมาตา มัลชา เดวี "
เทพเทวีแห่งงู....
บางคัมภีร์ระบุว่าพระศิวะมีลูกสาวองค์เดียวคือพระนางมาริษาหรือมนสา
เทวีอิตถีเทพผู้เป็นที่กล่าวขวัญกันว่างดงามเป็นยิ่งนักแต่ทว่าในคัมภีร์ก็
กล่าวว่าพระธิดาองค์นี้จะประสูติจากพระมเหสีองค์ใดของพระศิวะก็มิอาจ
ทราบได้เพราะมิได้ปรากฏหลักฐานอันใดจึงมีการสันนิษฐานกันว่าอาจ
จุติมาจากการที่พระศิวะทรงนิรมิตเสกสรรขึ้นมาเองก็เป็นได้และไม่มีทาง
ที่พระนางมาริษาจะเป็นธิดาของพระศิวะที่ประสูติจากพระนางปาราวตี
หรือพระแม่อุมาเพราะมีเรื่องร่ำลือกันว่าพระนางมาริษาไม่ค่อยถูกชะตา
กับพระอัครมเหสีของผู้เป็นพระบิดาเท่าใดนักพระนางมาริษากับพระ
นางปาราวตีมีเรื่องขัดแย้งกันบ่อยๆจนฝ่ายอ่อนเยาว์กว่าได้ตัดสินใจเสด็จ
ลงมาประทับบนโลกและสถิตย์อยู่ในฐานะเทพนารีที่ประทานพรต่อ
มนุษย์จึงมีผู้คนนิยมสักการะบูชากันไม่น้อยในเวลาต่อมาในบางคัมภีร์
ก็ยังระบุว่า พระศิวะมีลูกสาวอีกองค์หนึ่งคือพระนางเนตาเทวีและก็มิ
ได้บ่งบอกไว้เช่นกันว่าพระมารดาของพระนางเนตาเทวีคือใคร
กันแน่แต่ถึงอย่างไรเรื่องราวของพระนางเนตาเทวีก็มิค่อยปรากฏบทบาท
ใด ๆ มากนักในแวดวงเทพเทวะ...
ตามประวัติเดิมนั้น นางมนสาเทวี ไม่เป็นที่โปรดปราณของพระนาง
ปราวตีนักด้วยเหตุนี้เธอจึงเสด็จสู่พื้นล่างบนโลกมนุษย์กับลูกสาวพระศิวะ
อีกพระองค์หนึ่งคือนาง เนตา เมื่อลงมาสู่โลกมนุษย์พระนางมีความใฝ่ฝัน
ว่าอยากจะให้โลกได้บูชาพระนางเหมือนกัน
เรื่องเล่าสืบกันมาว่า จานนท์ ซึ่งเป็นนายพานิชน์แห่งจำปาก เป็นผู้ซึ่ง
นับถือพระศิวะและพระนางปราวตีเป็นที่สุด พระนางมนสาเทวี พยายาม
ทุกวิถีทางที่จะเปลื่ยน
ความตั้งใจของจานนท์ แต่ก็ไม่สำเร็จ ด้วยความร่ำรวยของจานนท์ได้
สร้างสวนดอกไม้ขึ้นเพื่อเป็นสถานที่พักผ่อน นางมนสาเทวีได้สั่งให้งู
บริวารทั้งหลายเข้าไปทำลายสวนดอกไม้นั้นเสีย ด้วยผลบุญที่จานนท์
มั่นคงในพระศิวะเทพจนเป็นที่โปรดปราณพระเป็นเจ้าจึงได้ประทาน
มนตราลึกลับให้บทหนึ่งเพื่อใช้ในการชุบสิ่งที่ตายแล้วให้ฟื้นได้และ
ด้วยมนตร์บทนี้เองที่ทำให้ดอกไม้ทั้งหลายเบ่งบานในสวนอีกครั้ง
นางมนสาเทวีไม่สิ้นความตั้งใจ ใช้มายาและมนตราแปลงร่างเป็นหญิง
สาวสวยเพื่อให้จานนท์หลงรัก จนในที่สุดนางก็ล้วงเอาความลับแห่งมน
ตราในการชุบชีวิตคนตายให้ฟื้นได้สำเร็จและคืนร่างเดมบอกกับจานนท์
ว่า ให้กลับใจมาบูชานางเสีย แล้วจะประสบความสำเร็จและได้จากจานนท์
ไปในที่สุด เมื่อมนตราลึกลับได้หลุดจากปากจานนท์ไปแล้วย่อมใช้กับจา
นนท์ไม่ได้ผลอีกต่อไป
การดื้อรั้นของจานนท์ เป็นเหตุให้ลูกชายทั้ง 6 ถูกงูกัดตาย และทุกครั้ง
ก่อนลูกแต่ละคนจะตาย จานนท์ได้ยินเสียงกระซิบที่ข้างหูว่า ให้กลับใจมา
นับถือนางเสีย แต่เขาก็ยังดื้อรั้น ครั้งหนึ่งจานนท์ได้อาศัยเรือสินค้าเดิน
ทางกลับบ้าน ระหว่างทางนั้น นางมนสาเทวีได้บัดาลให้เกิดมรสุมใหญ่
เรือแตกอับปางจานนท์ได้สวดมนตร์ถึงพระนางปราวตี พระเทวีได้
เสด็จมาช่วยเหลือจานนท์ นางมนสาเทวีได้ตัดพ้อกับพระศิวะเทพ
ผู้เป็นบิดาว่าการที่พระมหาเทวีมาช่วยเหลือนั้นไม่ยุติธรรมต่อนาง และ
ขอให้พระศิวะนำพระนางปราวตีกลับวิมานเสีย อย่าได้มาเกี่ยว
ข้องกับนางเลย พระศิวะเลยต้องทำตามคำขอร้องของพระธิดา
อันที่จริงนางมนสาเทวีไม่มีเจตนาจะฆ่าจานนท์ จึงเนรมิตปัทมอาสน์
บัลลังก์ดอกบัวรับเอาจานนท์ไว้แต่จานนท์รู้ว่าเป็นของนางมนสาเทวีจึงไม่
ยอมรับไว้ แต่นางก็บันดาลให้จานนท์ถึงฝั่งโดยปลอดภัย จานนท์สูญเสีย
ทรัพย์สินทุกอย่างจากเหตุเรือล่มครั้งนั้นได้เดินทางไปอาศัยอยู่กับเพื่อน
แต่พอรู้ว่าเพื่อนบูชานางมนสาเทวีก็ออกจากบ้านของเพื่อนไปโดย
ไม่ได้ร่ำลา ชีวิตพเนจรของจานนท์ลำบากมาก อดอยากจนถึงต้องกินกาบ
กล้วยเพื่อประทังชีวิตให้อยู่รอดไปวันๆหนึ่ง
แม้ว่านางมนสาเทวีจะเสด็จมาสู่ภาคพื้นดิน แต่ก็ยังมีฤทธิ์สามารถ
ขึ้นสวรรค์เหมือนเดิมทุกประการ วันหนึ่งนางไปเยี่ยมเพื่อนที่เป็นชาว
สวรรค์ด้วยกัน เพื่อนทั้ง 2 ของนางมนสาเทวีบอกว่าจะลงไปจุติเพื่อช่วย
ให้การกิจของนางได้สำเร็จ คนหนึ่งจะไปถือกำเนิดเป็นบุตรชายของ
จานนท์ชื่อ ลักษมินทร อีกคนหนึ่งจะไปเกิดเป็นลูกสาวของเพื่อนพ่อ
ค้าของจานนท์ชื่อว่า นาง เพลุหา และเมื่อทั้ง 2 เติบโตจะได้แต่งงานกัน
โหรทำนายไว้ว่า วันแต่งงาน ลักษมินทรจะถูกงูกัดตาย ดังนั้นเพื่อความ
ไม่ประมาทจานนท์ได้สั่งให้ช่างสร้างบ้านขึ้นหลังหนึ่งซึ่งไม่มีรูในบ้านเลย
แต่ช่างถูกนางมนสาเทวีข่มขู่ จึงได้สร้างบ้านเปิดรูเท่าเส้นผมไว้และเอาผง
ถ่านอุดไว้ พร้อมกันนั้นได้กำชับเวรยามตรวจตราเหนียวแน่นและโรยผง
พิษหมายเด็ดชีพงูไว้รอบๆบริเวณบ้าน และด้วยรูนี้เองทำให้งูบริวารของ
นางมนสาเทวีแทรกเข้ามาในบ้านหลังดังกล่าว ขณะที่ ลักษมินทรหลับอยู่
นางเพลุหา เห็นงูเข้ามาในห้องก็ทำทีเป็นป้อนนมและอาหารให้กับงู เมื่องู
เผลอก็เลื่อนบ่วงกระตุกงูขึ้นแขวนกับขื่อคา 2-3ตัวแต่นางโดนพิษงูเข้าไป
เลยทำให้นัยน์ตามัวเลยหลับไปในที่สุด ดังนั้นลักษมินทรก็เลยถูกงูเด็ดชีพ
ตามที่โหรทำนายไว้ทุกอย่าง
คนที่ถูกงูกัดตายนั้นไม่นิยมเผา แต่นิยมเอาใส่แพลอยน้ำไป และด้วย
ความที่นางรักลักษมินทรมาก นางตัดสินใจที่จะนั่งอยู่ในแพกับสามีด้วย
ไม่ว่าญาติผู้ใหญ่ เพื่่อนฝูง พี่น้องจะทัดทานเท่าไรก็ไม่เป็นผล
ก่อนที่แพจะออกจากฝั่ง นางได้สั่งให้แม่จุดตะเกียงขึ้น
ที่ห้องพักและปิดประตูห้องให้มิดชิด ตราปใดที่ตะเกียงยังสว่างอยู่ย่อมมี
ความหวังว่า ลักษมินทรจะฟื้นขึ้นมาแพศพของลักษมินทรล่องลอยไป
ตามลำน้ำนานถึง 6 เดือน โดยที่สภาพศพไม่เน่า
เปื่อย วันหนึ่งแพได้มาจอดที่ริมตลิ่งแห่งหนึ่ง หล่อนเห็นสาวคนหนึ่งกำลัง
ซักผ้า แต่ลูกชายร้องไห้งอแงห้ามปรามเท่าไรก็ไม่ยอมหยุด นางก็เลยเค้น
คอลูกชายจนแน่นิ่งและหมดสติไป นางไม่ได้แสดงอาการสะทกสะท้านใดๆจนกระทั่งงานเสร็จ นางได้เอาน้ำพรมลงบนตัวลูกชายและพร่ำบ่นมนตรา
ไม่กี่คำ ลูกของนางก็ฟื้นได้ดังเดิมนางที่นั่งซักผ้าริมตลิ่งผู้นี้ หาใช่ใครอื่น
แต่ เป็นนางเนตาลูกสาวอีกคนหนึ่งของพระศิวะเจ้าที่ลงสวรรค์มาพร้อมกับนางมนสา เทวีนั่นเอง นางเพลุหาเห็นเช่นนั้นก็อ้อนวอนขอให้นางช่วยชุบ
ชีวิตสามี นางเนตามีข้อแม้ว่านางเพลุหาต้องขึ้นสวรรค์ไปพร้อมกับตนและ
รำถวายให้กับทวยเทพชมก่อนจนทวยเทพประทานพรให้นางถึงจะ
ชุบชีวิตสามีให้นางได้ ด้วยความที่อดีตชาติของนางเพลุหาเป็นนางอัปสร
มาก่อนจึงรำได้อย่างงดงามเป็นที่จับจิตจับใจของทวยเทพ
ฝ่ายทวยเทพได้ประทานพรให้ แต่นางมนสาทวีไม่ยอมบอกว่านางเพลุหาต้องไปเปลี่ยนความคิดให้จานนท์มานับถือนางเสียก่อน ดังนั้นนาง
เพลุหาจึงต้องกลับจำปากนครเพื่อไปบอกกับพ่อสามีตน ในที่สุด
จานนท์ก็ยอมบูชานางมนสาเทวีอย่างเสียมิได้ด้วยตำนานนี้ทำ
ให้เกิดความเชื่ออย่างหนึ่งที่ติดมาจนถึงทุกวันนี้คือ การใช้มือซ้ายในการ
ถวายบูชานางมนสาเทวี เพราะมือขวาของจานนท์นั้นใช้
ถวายและบูชาพระศิวะและพระนางปราวตีเท่านั้นขณะเดียวกันก็ใช้มือซ้าย
โยนดอกไม้ถวายของบูชากับนางมนสาเทวีอย่างเสียมิได้โดยที่สาย
ตาก็ยังไม่ยอมเหลือบมองแม้แต่เทวรูปของนางมนสาเทวีเลยแม้แต่น้อย...
ข้อมูลโดย
กุหลาบขาว
Naga Kanya นาค กัญญา เป็นชื่อย่อมาจาก สุมนา นาค กัญญา
