ตํานาน ประวัติ องค์ท้าวพญามุจลินท์นาคราช
ครั้นล่วง ๗ วันแล้ว เสด็จไปประทับนั่งขัดสมาธิยังร่มไม้จิก อันมีนามว่า "มุจลินท์" อันตั้งอยู่ในทิศบูรพาหรือทิศอาคเนย์ แห่งไม้มหาโพธิ์ เสวยวิมุติสุขอยู่ ณ ที่นั้นอีก ๗ วัน ในกาลนั้นฝนตกพรำตลอด ๗ วัน พญานาคมีนามว่า "มุจลินท์นาคราช" มีอานุภาพมาก อยู่ที่สระโบกขรณี ใกล้ต้นมุจลินท์พฤกษ์นั้น มีความเลื่อมใสในพระศิริวิลาศ พร้อมด้วยพระรัศมีโอภาสอันงามล่วงล้ำเทพยดาทั้งหลาย จึงเข้าไปใกล้แล้วขดเข้าซึ่งขนดกาย แวดวงพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ ๗ รอบ และแผ่พังพานอันใหญ่ ป้องปกเบื้องบนพระเศียร มิให้ลมและฝนถูกต้องพระกายพระผู้มีพระภาคเจ้า
ครั้งล่วง ๗ วัน ฝนหายขาดแล้ว พญานาคก็คลายขนดจำแลงกายเป็นมานพ เข้าไปถวายอัญชลีเฉพาะพระพักตร์ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงเปล่งอุทานวาจาว่า "ความสงัดเป็นสุข สำหรับบุคคลผู้มีธรรมอันเห็นแล้ว ยินดีอยู่ในที่สงัด รู้เห็นตามความเป็นจริง ความไม่เบียดเบียน คือความสำรวมในสัตว์ทั้งหลาย และความปราศจากความกำหนัด คือความล่วงกามทั้งหลายเสียได้ด้วยประการทั้งปวง เป็นสุขในโลก ความนำอัสมิมานะ คือความถือตัวออกให้หมดไปเป็นสุขอย่างยิ่ง"
ครั้นล่วง ๗ วันแล้ว เสด็จออกจากร่มไม้มุจลินท์ ไปยังร่มไม้เกตุ อันมีนามว่า "ราชายตนะ" อันอยู่ในทิศทักษิณ แห่งต้นมหาโพธิ์ เสวยวิมุติสุข ณ ที่นั้น สิ้น ๗ วัน เป็นอวสาน ในกาลนั้น ท้าวสักกะอมรินทราธิราช ทรงดำริว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้ามิได้เสวยพระกระยาหารนับแต่กาลตรัสรู้มาได้ ๔๙ วันแล้ว จึงได้เสด็จลงมาจากเทวโลก น้อมผลสมออันเป็นทิพยโอสถเข้าไปถวาย พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงรับผลสมอเสวย แล้วทรงสรีระกิจลงพระบังคม ทรงสำราญพระกายแล้ว เสด็จเข้าประทับยังร่มไม้ราชายตนะพฤกษ์นั้น.
น้องฝนฯ ผู้มีญาณทิพย์สัมผัสเห็นรูปปู่พญานาคราชเจ็ดเศียรปรกพระพุทธรูปปางสมาธิ ต่อมาได้เห็นนิมิตจากหลวงตามหาบัวฯประทานชื่อให้ว่า "พระพุทธเมตตา มหามงคลมุจลินท์" ปรากฎมาเพื่อให้ลูกหลานผู้ปฎิบัติธรรมฯ ไว้เป็นที่สักการะบูชา เป็นอนุสติให้ระลึกถึงพระพุทธคุณ พระธรรมคุณ และพระสังฆคุณ ไว้กราบไหว้บูชาของญาติธรรมผู้มีสายสัมพันธ์สืบต่อไป.
เมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสวยวิมุติสุข หลังจากที่พระองค์ทรงตรัสรู้พระอนุตตรสัมมาโพธิญาณ ท่ามกลางลมฝน เจ็ดวันเจ็ดคืน พญานาคมุจลินท์จึงได้จำแลงตนออกมาจากนาคภิภพ แผ่เศียรทั้ง 7 บังลมฝนไม่ให้ถูกต้องพระวรกายพระพุทธเจ้าได้เลย อันเป็นที่มาของพระพุทธรูปปางนาคปรก และเชื่อว่าเป็นพระพุทธรูปบูชาประจำวันของผู้ที่เกิดวันเสาร์ วันพฤหัสฯ หรือเกิดปีมะโรง มะเส็ง หรือวันเดือนปีใดก็ตามที่เคารพสักการบูชา จะมีโชคลาภ อุดมด้วยทรัพย์สมบัติทั้งปวง รวยตลอดชีวิต คำว่าไม่มีอย่าได้ยิน (ศีลนำโชคทรัพย์มาให้ตลอดชีวิต) ยังทรัพย์ไว้ในพระพุทธศาสนาอย่างถาวร พระพุทธรูปปางนาคปรกเป็นพระพุทธรูปที่แสดงถึงความเคารพเลื่อมใสศรัทธาต่อ องค์สมเด็จพระศาสดาของพญานาค อันเปรียบเสมือนการปกป้องคุ้มครอง และรักษาพระพุทธศาสนาให้ชาวพุทธอยู่เย็นเป็นสุขภายใต้การอารักขาของพญานาค ผู้ทรงไว้ซึ่งฤทธิ์ ดังที่ได้แผ่พังพานป้องกันลมฝนให้กับพระพุทธองค์